'DAYANIŞMA SÜRECİ OLDUĞU SÜRECE MOZAMBİK'İN GELECEĞİ ÇOK DAHA AYDINLIK OLACAKTIR'

İki ülke arasındaki ilişkilere değinen Erdoğan, 'Mutluyum, Türkiye'den ilk defa Mozambik'e bir Cumhurbaşkanı olarak ben geliyorum. Bundan sonraki sürecin üst düzeyde çok daha farklı yürüyeceği inancındayım. Mozambik, Afrika Kıtası'nın istikrarlı ülkelerinden biri olmayı başarmıştır. Kıtada gerilimlerin arttığı, çatışmanın artığı dönemde bu büyük bir kazanımdır. Birlik ve dayanışma süreci olduğu sürece Mozambik'in geleceği çok daha aydınlık olacaktır.

'TİCARET HACMİ HEDEFİMİZ İLK ETAPTA 250 MİLYON DOLAR, İKİNCİ ETAPTA 500 MİLYON DOLAR'

İki ülke arasındaki ticaret hacmine ilişkin Erdoğan, 'Bu ülkenin içinde bulunan bazı güçlerin veya güçlüklerin geçici olduğu kanaatindeyim. 2030 hedefleri doğrultusunda çabalarını sürdürmektedir. Yeni bir geleceği inşa etmekte kararlıdır. Biz de bu süreçte Mozambikli dostlarımızın yanında olmaya devam edeceğiz. Sayın başkan ile görüşmem sırasında geleceği dair vizyonu kendileri ile paylaşma fırsatım oldu. Bölgesel ve uluslararası konularda yaşadığımız tecrübelerimiz var. Bu tecrübeleri kendileri ile paylaştım. Ekonomik sıkıntıları nasıl aştığımızı kendileri ile paylaşma fırsatım oldu. Özellikle IMF ile düşüncelerimi paylaştım göreve geldiğimizde IMF'ye borcumuz 23 buçuk milyar dolardı. Şu anda Mozambik'in de yaklaşık 1 buçuk milyar dolar borcu olduğunu öğrendim. Faiz ve enflasyon sarmalının da olduğunu gördüğüm için ne gibi adımlar atılması gerektiği konularını paylaşma fırsatım oldu. 6 anlaşmaya imza attık. 150 kadar özel sektör temsilcisi ile buradayım. Her sektörden yatırımcılar, temsilciler var. Mozambik'te nasıl yatırımlar yapılır da dayanışmamız çok daha güçlü olabilir? Bunu kazan kazan esasına göre yapmamız gerekiyor diye düşünüyorum. TİKA'nın Maputo'da bir ofis açmak istediğini sayın başkana özellikle ifade ettim. Ajansımızın dört bir yanında yürüttüğü başarılı çalışmalarını burada da sürdüreceğine inanıyorum. Ülkelerimizin arasındaki ticaret hacmi 2016 Kasım ayı itibariyle 103 milyon dolar. Fakat bunu yeterli bulmuyoruz. İlk etapta iki ülke arasındaki ticaret hacmini 250 milyon dolara, ikinci etapta ise, 500 milyon dolara çıkarmamız inanıyorum ki iki ülke için de isabetli olur' ifadelerini kullandı.

'ARZUMUZ MOZAMBİK, TÜRKİYE'DE BÜYÜKELÇİLİĞİNİ AÇMALI'

Erdoğan, 'İlişkilerimiz, Maputo'da büyükelçiliğimizin açılması ile farklı bir noktaya geldi. Şu anda arzumuz Mozambik, Türkiye'de büyükelçiliğini açmalıdır. Bu konuda her türlü desteği vermeyi hazırız. Bunu başardığımızda aramızdaki ilişkiler büyükelçilerin desteği ile çok daha farklı bir noktaya gelecektir' dedi.

'MOZAMBİK'E FETULLAHÇI TERÖR ÖRGÜTÜ KONUSUNDA UYARIDA BULUNARAK MÜCADELEDE DESTEKLERİNİ İSTEDİK'

Erdoğan, 'Sayın Cumhurbaşkanı ile ülkemizde 15 Temmuz gecesi darbe teşebbüsünde bulunan Fetullahçı terör örgütü ile mücadeleyi de konuştuk. Bu konuda kendilerinden özellikle desteklerini istedik. Mozambik'te de belli yerlerde bunların nasıl bizde silahlı kuvvetlerine, polis teşkilatına, devletin kurumalarına yerleşmiş, sızmışlarsa aynı prensibi dünyanın dört bir köşesine yaygın olan bu örgüt, burada da yapacaktır. Bunun farkında olması temennisinde bulundum. Bu bir dost, kardeş temennisidir. Mozambikli dostlarımızın çokça kullandığı bir söz var: 'Dostu olan kişi her şeye sahiptir.' Dostu olan bir arkadaşım ile bunları rahatlıkla konuştum. Birlikte zor günde aşacağımız konular var. Biz her şeye hazırız. Mozambik'in kara gün dostuyuz' diye konuştu.

'İYİMSERİZ, GÜVENİYORUZ İŞBİRLİĞİ YAPACAĞIZ'

Mozambik Cumhurbaşkanı Filipe Nyusi, imzalanan anlaşmaların iki ülke arasındaki ilişkilerin gelişmesine büyük katkı sunacağının belirterek, 'Türkiye sadece dost bir ülke olmakla kalmıyor. Türkiye bizim için aynı zamanda Ortadoğu'ya açılan bir kapı. Ekonomik ve diplomatik alanlarda yeni başlangıçlar gerçekleştireceğiz. Son derece verimli görüşmeler gerçekleştirdik. Mozambik'te barış konusunu ve iki ülkenin ekonomik durumlarını görüştük. Bu yasal belgeleri de imzalayarak bu toplantıların çok faydalı olduğunu söyleyebiliriz. Türkiye teknolojik olarak ülkemize bir çok fayda sağlayabilir. Her iki ülkenin hedefi iş alanındaki faaliyetlerin ileriye taşınmasına katkı sağlamak. Türkiye Mozambik'ten ürünler alabilecek. Yaptıklarımızı ve yapacaklarımızı konuştuk. Verimli bir görüşme oldu. İyimseriz. Güveniyoruz. Birlikte işbirliği yapacağız. Daha avantajlı ilerlemeleri sağlayacağız' diye konuştu.

Temasları kapsamında Mozambik'te bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mozambik Cumhurbaşkanı Filipe Nyusi Türkiye-Mozambik İş Forumu'nda konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan şunları söyledi:

'Verimli istişarelerde bulunduk. Türkiye ve Mozambik birbirini tamamlayıcı özelliğe sahip. Türkler Afrika'da en çok yerel istihdam sağlayıcı konumda. Ülkenin ekonomik gelişmesini ilgi ve memnuniyetle takip ediyoruz. Türkiye, Mozambik'in yanında yer almaya hazırdır. Bugüne kadar edindiğimiz tecrübelerle bunu söylüyorum. Afrika'nın geçmişte neler çektiğini iyi biliyoruz. Afrika'yı nasıl sömürdüklerini, kimlerin sömürdüklerini de iyi biliriz. İşadamlarımız Mozambik'li dostlarıyla turizm, tarım ve enerji alanlarında somut işbirliği imkanlarını ele aldılar. Enerji ve inşaat alanında faaliyet gösteren firmalarımızın buradaki çalışmalarını takdirle takip ediyoruz. Bu firmalarımızın Mozambik'teki doğalgaz ve enerji santralleri projelerinde ana veya alt yüklenici olarak daha etkin hale gelmenin yollarını aradıklarını biliyorum'

' Mozambik'te bunu niye yapmayalım? '

'Altyapıda Türkiye dünyanın en güçlü ülkelerinden bir tanesidir. Üst yapıda keza öyle. Planlı bir yapılanma olsun diye, şehirleşmeyi modern bir şekilde gerçekleştirelim diye yaptık. Mozambik'te bunu niye yapmayalım? Aynı şeyi, Mozambikli girişimcilerle el ele vermek suretiyle burada da yaparız. Mozambikli dostlarımız da bu modern konutlarda yaşama imkanını bulacaklardır. Bunlar kalite noktasında üst gelir grubundan orta ve alt gelir gruplarına hitap edecek şekilde yapılmış konutlardır. Göreve geldiğim zamana kadar Türkiye'nin bölünmüş yol uzunluğu 6 bin 100 km'ydi. Fakat 14 senede buna 18 bin km bölünmüş yol ilave ettik. Bu ne demektir? Bu trafik kazalarının minimize edilmesidir. Bu akaryakıtta düşüş demektir. Bu çok daha kısa zamanda hedefe ulaşmaktır. Vakit, nakittir. Vakti, nakte dönüştürme olayıdır. İşte bunu gerçekleştirdik.

Göreve geldiğimizde 25 havalimanı vardı şu anda 55 havalimanı var. Hava taşımacılığında çok kısa sürede varacağınız noktaya ulaşıyorsunuz. Mozambikli dostlar, Mozambik'te de bunlar çok rahatlıkla olur.

İstanbul'da boğazın altından Marmaray'ı yaptık. Şu ana kadar 150 milyon insan geçti. Geçenlerde ikinci bir tüneli açtık. Çİft katlı oradan da otomobiller geçiyor. Denizin altındaki bu iki geçişle İstanbul'daki ulaşımı rahatlattık. Bununla da yetinmedik. Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nü yaptık. Dünyanın ilk ikisi arasında olan bu köprünün üzerinden şimdi bir de raylı sistem geçecek.

'Mozambik'in enerji sıkıntısı var'

Mozambik'in suyu bol ama burada enerji sıkıntısı var. Yüzde 80 enerji açık büyük. Bu enerji açığı ancak hidroelektrik sistemle çözülebilir. Su var, kömür bol termik santrallerle çözülebilir enerji bol güneş sistemi ile rüzgar yine öyle. Bütün bunların yanında doğalgazı var. Enerji üretimi yapılarak Mozambik karanlıktan aydınlığa kavuşur ve çıkar. Her şey cebinizdeki para ile olmaz. Bir de para olmadan iş nasıl yapılır aslolan budur. Biz göreve geldiğimizde para yoktu ama akıl vardı.

'Mozambik Türkiye el ele vereceğiz ve bunları başaracağız'

Dedik ki bir şey yapmamız lazım. 1 bilgiyi yöneteceğiz, 2 insanı yöneteceğiz, 3 parayı yöneteceğiz. Bunun üçünü yaparsak, Türkiye sıçrar. 2002 - 2017 5 kat sıçramış vaziyetteyiz. Biz sıkıntıları çok gördük bunları aştık ve aşacağız. Ben dostuma söylüyorum üzülme bunların hepsini aşarsın. Mozambik Türkiye el ele vereceğiz ve bunları başaracağız. Dost ülke Mozambik makamlarının inanıyorum ki bu konuda Türk işadamları ile el ele vermesi Mozambik'in de sıçramasını sağlayacaktır. İkili ticaret hacmimiz 2016 yılı itibari ile 115 milyon dolardır. İlk hedef bunu 250 milyon dolara çıkartalım ardından 500 milyon dolara ardından da 1 milyar dolara çıkartalım.

Mozambik'le vizeleri karşılıklı kaldırdık. Öğrendiklerimizi sizinle paylaşmaya hazırız. Mozambikli gençlerimizi bize gönderirseniz, ki biz de eğitim alanlar var, onları Türkiye'de lisans, lisansüstü eğitim almalarına yardımcı oluruz. Bütün bu öğrenciler ülkelerine döndüklerinde faydalı hizmetler verecekler.'

Mozambik'e büyükelçilik açılmasını teklif etti

'Bugün sevgili dostumdan dedim ki bize büyükçe bir arazi tahsis ederseniz hele hele bu arazi 10-20 dönüm olursa büyükçe bir büyükelçilik binası inşaa ederiz. Buraya gelip gidecek müteahhitlerimizin uğrak yeri olur dedik. TİKA için de ofis yapalım dedik. TİKA'nın verdiği hizmetler her alanda çok çok farklı. Dünyanın dört bir yanında bu hizmetleri veriyor.

80 milyon nüfusa biz sahibiz. 27 milyon nüfusa da sizler sahipsiniz. 107 milyon nüfusla bizler beraber çok şeyler yaparız. Sizleri şahsım ve milletim adına en kalbi duygularla selamlıyorum. Kendilerini de en yakın zamanda işadamları ile birlikte Türkiye'de ağırlamaktan memnuniyet duyacağımı belirtmek istiyorum.'

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Madagaskar'a gitti

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mozambik ziyaretinin ardından Madagaskar'a geçti.

Doğu Afrika turundaki son ülke olan Madagaskar temasları sırasında eşi Emine Erdoğan, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ekonomi Bakanı Nihat Zaybekci ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak da kendisine eşlik etti.